Het verhaal van de berucht Enigma
codeermachine versmelt technisch vernuft,
militaire geschiedenis en de geheimzinnige wereld
van spionage, codebrekers en inlichtingendiensten
tot een echte thriller. Nooit eerder werd het lot
van zoveel levens in zulke enorme mate beïnvloed
door een cryptografisch toestel, dan tijdens de
Tweede Wereldoorlog. Enigma is het bekendste en
meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld van
de strijd tussen codemakers en codebrekers, en
maakte het belang duidelijk van cryptoanalyse
voor militaire en burger inlichtingendiensten.
Wanneer begin 1900 het gebruik van
draadloze communicatie toenam voor zowel militaire als
civiele toepassingen werd de noodzaak duidelijk om op een
veilige manier gegevens te kunnen versturen. Men ging op
zoek naar een alternatief voor de omslachtige
handcijfers, het vercijferen van berichten met pen en
papier. In 1917 ontwikkelde de Amerikaan Edward Hugh
Hebern een codeermachine met roterende schijven waarbij
elke schijf een poly-alfabetische substitutie uitvoerde.
Hebern lag daarmee aan de basis van verscheidene
gelijkaardige toestellen die rond dezelfde periode werden
ontwikkeld.
De Duitse ingenieur Arthur Scherbius
vroeg in 1918 patent aan voor een codeermachine met
rotors en noemde deze de Enigma. Hij richtte met zijn
vennoot de firma Scherbius & Ritter op. De Duitse
Marine en het ministerie van Buitenlandse Zaken werden
benaderd, maar toonden geen interesse. De patenten gingen
in 1923 over naar Chiffriermaschinen AG, waar Scherbius
in de directie zetelde. In 1927 kocht Scheribus het
patent uit 1919 voor een gelijkaardige machine over van
de Nederlander Koch, om zijn eigen patent, dat pas in
1925 was toegekend, veilig te stellen.
* De
eerste Enigma, de Handelsmaschine, werd ontwikkeld in
1923. Het was een grote en zware machine met een
geïntegreerde typemachine en woog ongeveer 50 kg. In
1924 werd de verwante Schreibende Enigma geïntroduceerd.
Het gewicht en de grootte van deze machines maakten ze
onaantrekkelijk voor militair gebruik. In 1924 maakte de
ontwikkeling van de reflector, een idee van Scherbius'
collega Willi Korn, de compacte en veel lichtere Enigma A
en Enigma B mogelijk met twee rotoren, een reflector en
een lamppaneel dat de zware typemachine verving. De
Enigma B Mark II had drie rotors en een reflector. In
1925 werd de verbeterde Enigma C geïntroduceerd en in
1926 de opvolger Enigma D, die drie rotoren had en een
reflector die in 26 posities kon worden gezet.
De Enigma D vormde de basis voor
verschillende commerciële machines, in variërende
uitvoering en verschillende rotorbedradingen. Deze werden
in heel Europa verkocht aan militaire en diplomatieke
diensten, en werd voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog
gebruikt. Dit waren de Enigma K, de Enigma T of Tirpitz
Enigma, Zählwerk Enigma en Enigma G die beide de rotoren
bewogen met tandwielen in plaats van pallen, de Swiss-K,
de Enigma Z die enkel cijfers had in plaats van letters,
de Reichsbahn Enigma of Railway Enigma, en de Enigma Z.
Geen van deze machines beschikte over een stekkerbord,
een militair kenmerk dat de veiligheid vanaf 1935
aanzienlijk zou vergroten.
Verschillende inlichtingendiensten
slaagden erin de berichten van civiele en militaire
Enigma versies, gebaseerd op de commerciële D, te
breken. De Italiaanse marine kocht de commerciële Enigma
D, net als Spanje tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Het
Zwitserse leger gebruikte de Enigma K en Japan gebruikte
de Enigma T, ook wel Tirpitz Enigma genoemd, maar de
Japanners ontwikkelden ook hun eigen versie van de Enigma
T, met de rotors horizontaal geplaatst. De berichten van
de Enigma T en de Zwitserse K werden ook gebroken. De
Reichsbahn Enigma, die door de Duitse spoorwegen werd
gebruikt in Oost-Europa, werd vanaf 1941 gedeeltelijk
gebroken.
De militaire
versies
In 1926 kocht de Duitse Marine commerciële
Enigmas aan, paste deze toestellen aan voor
militair gebruik en noemde ze Funkschlüssel C.
Ondertussen ontwikkelde Chiffriermaschinen-AG een
speciale Enigma met rotors die dezelfde plaatsing van de
rotor contacten had als de normale D rotors, maar met
tanden en meerdere nokken en voorbewogen door een
tandwielmechanisme in plaats van pallen en tanden (zie
patent tekening links). Deze had ook een roterende
reflector en een teller aan de linkerkant. Er is vandaag
slechts één exemplaar gekend.
Dit vermoedelijk experimenteel toestel,
gepresenteerd in 1928 maar uitzonderlijk pas gepatenteerd
in 1931, leidde tot de Enigma G. De Enigma G had echter
andere rotors met zigzag pinposities en een teller aan de
rechterkant. De rotors van de Enigma G, die ook voorzien
waren van meerdere nokken, werden voortbewogen door een
tandwielmachanisme, gelijkaardig aan zijn voorloper uit
1928. In 1928 kocht de Duitse Abwehr (inlichtingendienst)
de 12 kg lichte Enigma G, ook wel de Zahlwerk Enigma
genoemd, naar de teller die op het toestel zat.
In 1932 reviseerde de Wehrmacht de
commerciële Enigma D en voegde het stekkerbord eraan
toe. Het is dit toestel, de Enigma I, dat bekend werd als
de Wehrmacht Enigma. Dit toestel werd op grote schaal
verspreid in de Heer (Duitse leger) en overheidsdiensten.
De Luftwaffe (Luchtmacht) volgde in 1935 het voorbeeld
van de Heer. Het toestel was initieel uitgerust met drie
rotors, die in de gewenste volgorde geplaatst konden
worden. Vanaf 1939 werd de Wehrmacht voorzien van vijf in
plaats van drie rotors, waardoor het aantal
rotor-combinaties sterk steeg.
De Marine nam in 1934 de Wehrmacht
Enigma over, die van het veiliger stekkerbord was
voorzien, en breidde de standaard set van drie rotors
eerst tot vijf en in 1939 tot acht rotors uit. Het Marine
toestel kreeg de naam Funkschlüssel M of M3. In 1941
drong admiraal Karl Dönitz aan op verbetering van de
Kriegsmarine Enigmas. Hoewel de Abwehr hem ervan
verzekerde dat de M3 onbreekbaar was, voerde Dönitz
begin 1942 het beruchte M4 model met vier rotors in.
Tijdens de oorlog werden verschillende
types reflector gebruikt. De normale B en C reflectoren
werden gebruikt in de Heer en Luftwaffe modellen, en ook
in de Kriegsmarine M3. De Kriegsmarine M4 gebruikte
smallere B en C reflectoren om in de vier-rotor machine
te passen, met andere bedrading maar indien op 'nul'
ingesteld en in combinatie met de vierde rotor compatibel
met de Heer en Luftwaffe modellen. Tegen het einde van de
oorlog trachtte het Duitse commando een nieuw type
instelbare D reflector te introduceren.
Het gebruik van deze reflector bleek
initieel een belangrijke bedreiging voor het werk van de
Geallieerde codebrekers, maar problemen met de
distributie van de D reflector en organisatie van
bijhorende sleutels verhinderden veralgemeend gebruikt,
tot grote opluchting van de codebrekers. Een andere
militaire toevoeging, geïntroduceerd in 1944 door de
Luftwaffe was een speciale stekkerbordschakelaar, Enigma
Uhr (klok) genoemd. Het was een schakelaar met 40
posities die elk in een andere stekkerbordbedrading
resulteerden. Meer informatie over Enigma sleutels en
codeboeken en hoe men berichten verstuurde vindt u op de enigma procedures pagina. De pagina met technische details toont hoe de Enigma werkt en wat er in de
machine zit.
In totaal werden naar schatting 100.000
Enigma-machines geproduceerd. Hoewel algemeen bekend
onder de merknaam Enigma, droegen slechts zeer weinig
machines werkelijk de naam Enigma en het logo. De meeste
machines hadden enkel een serienummer en een
fabricatiecode. De Enigma machines werden geproduceerd in
verschillende fabrieken op verscheidene locaties zoals
Ertel-Werk für Feinmechanik in München, Olympia
Büromaschinenwerke in Erfurt,
Chiffriermaschinengesellschaft Heimsoeth & Rinke in
Berlijn, Atlas-Werke Maschinenfabrik in Bremen en Konski
& Krüger in Berlijn. De machines die de oorlog
overleefden werden in beslag genomen door de Geallieerden
en veelal verkocht aan andere landen. De rotors van die
machines kregen meestal een andere bedrading. Natuurlijk
vergat men erbij te vertellen dat zij in staat waren de
Enigma berichten te breken.
Toen
de Wehrmacht het stekkerbord introduceerde op de
militaire Enigma, verhoogde het aantal mogelijke
instelling tot astronomische proporties. Er werd
algemeen aangenomen dat deze militaire Enigma, in
tegenstelling tot de commerciële types,
onbreekbaar was. Er werden zelfs geen pogingen
ondernomen. In 1932 startte het Poolse Biuro
Szyfrow met pogingen om Enigma te analyseren en
te breken. Hoewel het hoofd van dit bureau
kopieën ontving van de Enigma sleutelbladen,
verkocht door de Duitse spion Hans-Thilo Schmidt,
voorzag hij zijn codebrekers niet van deze
informatie, om hen te stimuleren.
Marian Rejewski, Henryk
Zygalski en Jerzy Rozicki waren ervan overtuigd
dat wiskunde het probleem kon oplossen en
slaagden er inderdaad in om met Enigma
vercijferde berichten te breken. Ze bouwden ook
een elektromechanische machine, Bomba genoemd, om
het werk te versnellen. Het dubbel verzenden van
de berichtensleutel door Duitse operatoren bleek
de zwakke schakel te zijn, waardoor de Poolse
cryptologen een kier vonden in Enigma's
veiligheid.
In 1939 waren de Polen echter
niet langer in staat Enigma te breken door
verbeteringen aan Enigma, wijzigingen in de
verzendingsprocedures en gebrek aan financiële
middelen. Vlak voor de Blitzkrieg en de val van
Polen werd de kennis van het Biuro Szyfrow samen
met enkele Enigma replica's overgedragen aan de
onthutste Franse en Britse inlichtingendiensten.
Het werk van de Polen was niet alleen van vitaal
belang omwille van hun pionierswerk maar ook
omdat het de andere codebrekers overtuigde dat
het wel degelijk mogelijk was om het Enigma
berichtenverkeer te ontcijferen.
Bletchley Park
De Government Code and Cipher
School (GC&CS) in het Engelse Bletchley Park
brak Enigma aanvankelijk met de hand. Bletchley
Park werd al gauw een bonte verzameling van
wiskundigen, universitairen, militaire
cryptologen en zelfs verwoede puzzelaars.
Iedereen met talent om codes en cijfers te breken
werd ingezet op deze topgeheime locatie. In
augustus 1940 startten ook zij met het gebruik
van hun eigen Bombe, ontworpen door Alan Turing
en Gordon Welchman. Dit was ook een
electromechanische rotormachine maar werkte
volgens een heel ander princiepe als het Poolse
toestel.
De Turing Bombe zocht naar de
Enigma instellingen die hoorden bij een opgegeven
combinatie van cijfertekst en klare tekst. Als
een Enigma bericht onderschept was zochten de
codebrekers naar zogenaamde "cribs".
Een crib was een vermoedde stukje klare tekst
binnen een vercijferd bericht. Dit kon "An
Der Oberbefehlshaber", "An
Gruppe", "Es Lebe Den Fuhrer" of
elk ander stukje gestandariseerde tekst zijn.
Eens zo'n crib gelokaliseerd
(daar had men speciale technieken voor) werden de
associaties tussen de letters van de vercijferde
tekst en hun klare versie ingesteld op de Bombe.
De Bombe, die een groot aantal rotors bevat die
elk de rotors van de Enigma nabootsten, liep dan
door alle mogelijke instelling die die bij de
opgegeven lettercombinaties hoorde, om zo de
Enigma instellingen te vinden. Eens deze
instellingen gevonden konden alle berichten,
vercijferd met die sleutel, ontcijferd worden.
Alle informatie, verkregen door
cryptoanalyse van het Duitse berichtenverkeer,
kreeg de codenaam ULTRA en speelde een zéér
belangrijke en dikwijls beslissende rol gedurende
de ganse oorlog. De ULTRA informatie bleek vooral
succesvol in de Atlantische Oceaan. Om geen
achterdocht te wekken bij het Duitse leger werd
de ULTRA informatie zéér voorzichtig ingezet.
In alle hoofdkwartieren van de geallieerden en op
het terrein werden speciale verbindingsofficieren
geplaatst die verantwoord konden omgaan met het
doorspelen van de informatie. Die werd trouwens
enkel gebruikt indien deze daarna ook nog door
andere bronnen kon bevestigd worden. Dit om
vermoedens van compromittering volledig uit te
sluiten.
De Kriegsmarine
In het begin van de oorlog was
de Duitse Kriegsmarine zeer succesvol in het
toepassen van hun rüdel-taktik
(wolvenroede-tactiek) door hun gevreesde
duikboten, de U-boten. Zij joegen individueel op
konvooien en eens gevonden, riepen zij andere
U-boten op het toneel om het hele konvooi tot
zinken te brengen met een goed gecoördineerde
aanval. Deze techniek was zo vernietigend voor de
geallieerde bevoorrading dat de oorlog bijna werd
beslist in het voordeel van Duitsland.
Communicatie was het sleutelwoord voor de
rüdeltaktik en de U-boten gebruikten Enigma om
hun aanvallen de coördineren. Meer over de
Kriegsmarine verzendingsprocedures vindt u op de enigma
procedures en Kurzsignalen pagina's.
Na een moeilijke beginperiode
kon Bletchley Park de berichten vrijwel dagelijks
breken. De teruglopende resultaten van zijn
U-boten maakten Admiraal Dönitz achterdochtig.
Ondanks geruststelling van zijn
inlichtingendiensten dat Enigma onbreekbaar was
drong hij toch aan op verbetering van de
veiligheid. Begin 1942 werd de beruchte 4-rotor
Enigma M4 machine met TRITON sleutels
geïntroduceerd in de Kriegsmarine. De
gecompliceerde 'Shark", zoals de Britten ze
noemden, veroorzaakten een grote crisis in
Bletchley Park. De Kriegsmarine noemde de lente
van '42 dan ook de "Glücklichen
Zeiten" omdat de geallieerden hun
U-boot-berichten niet konden ontcijferen en een
enorm tonnage aan schepen tot zinken gebracht
werd. Meer details op Enigma en
de U-boot Oorlog.
Het tij gekeerd
De codebrekers ontdekten door
cryptoanalyse dat een vierde rotor
geïntroduceerd was. Na tien zenuwslopende
maanden en zware verliezen lukte Bletchley Park
er in Shark te breken. Dit was ondermeer mogelijk
door codeboeken, in beslag genomen door de Britse
Navy bij de entering van zwak verdedigde Duitse
weerschepen, en aanvallen op U-boten zoals de
aanval op Kapitanleutenant Heidtmann's U-559 door
HMS Petard. Er werden nieuwe Bombes ontworpen en
tegen eind '43 werden bovendien nog eens 50
vier-rotor Bombes in gebruik genomen door de
Amerikaanse Navy. Het tij van de U-boot-oorlog
was nu definitief gekeerd.
Op enkele korte periodes na
werd het volledige Duitse berichtenverkeer
onderschept door een groot aantal
luisterstations, Y-stations genoemd, en gebroken
in Bletchley Park, dat op zijn piek meer dan 7000
personeelsleden telde. Het elite speerpunt van de
Kriegsmarine werd gedecimeerd en dit eiste een
zeer zware tol onder de U-boot bemanningen. Naar
schatting 700 U-boten en 30.000 bemanningsleden
gingen verloren op zee. Het Duitse commando
schreef de grote verliezen bij hun U-boten toe
aan de invoering van betere geallieerde
opsporingstechnieken zoals het ASDIC-sonar
systeem en duikboot-opsporingsvliegtuigen. De
tegenvallende successen van de overgebleven
U-boten werden toegeschreven aan de invoering
door de geallieerden van konvooivaren, begeleid
door destroyers, de gevreesde duikbootjagers.
Alle verbeteringen die door de
Duitse cryptologen werden ingevoerd om de
veiligheid van de Enigma machine te verhogen
werden tenietgedaan door de codebrekers. De
introductie van de instelbare D reflector, met
een andere bedrading elke tien dagen, bleek een
zeer groot probleem voor de codebrekers. Een
algemeen gebruik van de D reflector zou het
breken van de sleutel vijf tot tien dagen
vertragen, waardoor tactische informatie
nutteloos werd.
Zonder D reflector werden de
sleutels doorgaans binnen 24 uur gebroken.
Gelukkig verhinderden logistieke problemen
veralgemeend gebruik van de programmeerbare
reflector binnen alle gelederen van het Duitse
leger. Er was ook veel verzet bij de Duitse
operators zelf, vanwege het omzichtige instellen
van de D reflector in tactische situaties
Hierdoor werd beslist om het
gebruik van de standaard B reflector te behouden
en de D reflector enkel te gebruiken voor
belangrijke berichten in bepaalde radionetten, en
dit met dezelfde basisinstellingen voor rotors en
stekkerbord. Met de sleutels van machines met B
reflector echter reeds gebroken dienden de
codebrekers enkel nog de bedrading van de D
reflector te achterhalen. Een werk dat met de
hand kon gedaan worden. Het fatale gemengde
gebruik van zowel de B als D reflector liet de
codebrekers toe om de zo gevreesde, met D
reflector vercijferde, berichten toch te breken.
De Enigma Uhr (klok), gebruikt door de
Luftwaffe, was een andere nutteloze poging om de
veiligheid van de Enigma te verbeteren. De Enigma Uhr was
een schakelaar die de kabels van het stekkerbord verving
en 40 verschillende bedradingen mogelijk maakte. Het
unieke ontwerp van de Gealliëerde Bombes, gebruikt om de
sleutelinstellingen uit te vissen, omzeilde sowieso de
bedrading van het stekkerbord. De Enigma Uhr had daardoor
weinig tot geen effect op de resultaten van de
codebrekers
ULTRA werd de
ganse oorlog topgeheim gehouden en speelde niet alleen in
de Atlantische Oceaan een belangrijke rol. Het breken van
de Heer en Luftwaffe berichten was zo mogelijk nog
belangrijker dan het succes op zee. De codebrekers
slaagden er ondermeer in de achillespees van
Veldmaarschalk Rommel's roemruchte Afrikakorps bloot te
leggen. Door de snelheid waarmee het Afrikakorps zijn
successen boekte, vielen zij terug op een lang uitgerekte
en zwak verdedigde bevoorrading. ULTRA voorzag
Veldmaarschalk Montgommery van een belangrijk tactisch
voordeel in Afrika.
In de aanloop naar de invasie in
Normandië voorzag de Wehrmacht, zonder het zelf te
beseffen, de geallieerden van een enorme hoeveelheid
gedetailleerde informatie over de verdediging van de
kusten, locatie en sterkte van de Duitse tankeenheden en
troepenbewegingen in Frankrijk. Experts schatten dat het
breken van Enigma de oorlog met ongeveer drie jaar heeft
ingekort. Het aantal gespaarde mensenlevens is dan ook
niet te overzien. Duitsland bleef Enigma de ganse oorlog
in vol vertrouwen verder gebruiken in alle onderdelen van
het leger.
Theoretische versus Praktische
Veiligheid
Hoe veilig was de Enigma machine
werkelijk en waarom was het uiteindelijk de Achilleshiel
van de superieure Duitse oorlogsmachine? Tijdens een
topgeheime Geallieerde operatie in de laatste dagen van
de oorlog namen speciale TICOM-teams Duitse cryptologen
en SIGINT personeel gevangen. Het antwoord op onze vraag
vinden we in de onlangs vrijgegeven TICOM rapporten, vol
2, Notes on German High Level Cryptography and
Cryptanalysis (zie NSA's Axis SIGINT). Meer over de
mathematische veiligheid van de Enigma op de pagina met technische details van de Enigma.
Samengevat komt het hierop neer: om
veilige crypto apparatuur te ontwikkelen heb je zowel
uitstekende codemakers als codebrekers nodig. Men kan de
veiligheid van een codeermachine niet evalueren tenzij
men zelf het toestel niet met alle middelen trachtte te
breken. Volgens TICOM had Duitsland zeer bekwame
cryptologen en ontwikkelden zij enkele uitstekende
crypto-machines. Helaas haalden hun vaardigheden als
cryptoanalist (codebreker) nét niet het niveau van hun
briljante Poolse, Britse en Amerikaanse tegenhangers.
Het was dit kleine verschil in niveau
dat de Duitsers ervan overtuigde dat Enigma veilig was.
Hun studies toonden enkel theoretische zwakke plekken in
de Enigma, die volgens hun echter praktisch niet uit te
buiten waren. Het was datzelfde kleine verschil in niveau
dat de Geallieerden toch in staat stelde om een
praktische oplossing te vinden voor de theoretisch
zwakke plekken. De Duitse cryptologen bleven de ganse
oorlog door nieuwe en betere crypto-toestellen
ontwikkelen waarvan sommige, volgens de TICOM rapporten,
onmogelijk te kraken waren door de Geallieerden. Gelukkig
verhinderden, naar mate de oorlog vorderde, logistieke
problemen, tekort aan grondstoffen en gebrek aan tijd en
geld dat deze nieuwe toestellen in dienst kwamen.
De erfenis van Enigma
Na de Tweede Wereldoorlog was Enigma de
basis voor vele elektromechanische rotor-codeertoestellen
zoals het Zwitserse NEMA-toestel met tien rotors, de
Amerikaanse KL-7 ADONIS en het geavanceerde Russische
M-125 FIALKA toestel, dat tot voor kort topgeheim was.
Hoewel Enigma een zeer goed ontwerp was en een voor die
tijd onbreekbare veiligheid bezat, waren het
onvoorzichtig verzendingsprocedures door het Duitse leger
en in beslag genomen codeboeken die van dit toestel een
Trojaans paard maakten. Door Enigma werd het belang
duidelijk van informatievergaring door cryptoanalyse en
de nood aan veilige communicatie. Vandaag is
Signal-intelligence een vitaal onderdeel van de moderne
oorlogsvoering.
Alle foto's op deze pagina copyright D
Rijmenants.
Paul Reuvers' and
Marc Simons' CryptoMuseum.com Paul's en Marc's Crypto Museum website
met een uitgebreid Enigma hoodstuk, voorzien van
gedetailleerde informatie en vele prachtige
foto's bevat van verschillende Enigma machines.
Tom Perera's
Enigma museum Tom is
een verzamelaar van Enigma machines, met zeer
veel gedetailleerde foto's van verschillende
toestellen.
Tom's Enigma In
Action video Tom
creëerde een prachtige video die het instellen
van de dagelijkse sleutel toont, het verwisselen
van de rotors, de ring instellingen, het
stekkerbord en hoe een bericht vercijferd wordt.
Frode Weierud's Crypto Pages Als lid van de Crypto Simulation Group
heeft Frode een hele collectie simulators van
verschillende Enigma versies. Bovendien vind je
op deze site veel historische informatie en
documenten. CSG is momenteel bezig een groot
aantal originele Duitse WO2 berichten te
ontcijferen, waarvan enkele gepubliceerd op
Frode's site.
Breaking German
Navy Cyphers Michael
Hoerenberg's website over breken authentieke
Enigma M4 berichten, ontdekt tijdens berging
U-534
Chiffriermaschine Patrick Hayes' website over de Enigma
met veel gedetailleerde foto's van de onderdelen
Lech Maziakowski's
Enigma History Hier
krijg je de Poolse kijk op het verhaal van Enigma
en het breken ervan. Lech belicht de zeer
belangrijke eerste successen door het Poolse
cijferbureau.
Tony Sale's Codes
& Ciphers Tony is
een wandelend stukje computergeschiedenis. Hij
heeft de beroemde Colossus computer, de eerste
elektronische computer in produktie (twee jaar
vóór de ENIAC, maar topgeheim) volledig
heropgebouwd in Bletchley Park.
Bletchley Park,
England Officiële site
van de Bletchley Park Thrust. Het beroemde
landhuis, waar de codebrekers van de Covernment
Code & Cipher School tijdens de Tweede
Wereldoorlog het Duitse berichtenverkeer braken.
Enigma op de
Duitse U-boten
Uboat.Net is een zeer complete site over de
beruchte Duitse U-boten, en het verhaal van de
Enigma bij de Kriegsmarine. Voorts is hier een
enorm archief van bijna alle Duitse U-boten en
hun geschiedenis.
Entering van de
U-110 De Entering van
deze U-boot door de Britse Navy, en de
inbeslagname van de codeboeken met Enigma
sleutels was zeer belangrijk in de strijd tegen
de Duitse onderzeeërs.
Enigma and the
Bombe Het verhaal van
het breken van de enigma berichten en het gebruik
van de bombes door Graham Ellsbury.
Enigma patenten Een uitgebreide verzameling van
verschillende types Enigma machines op de
Foundation for German communication and related
technologies website.
Enigma World Code
Group Bruce Culp's
website om Enigma liefhebbers te verenigen en
wereldwijd Enigma berichten uit te wisselen.
2012 ALAN TURING
YEAR Eerbetoon aan Alan
Turing, de beroemde Britse codebreker en
uitvinder van de Turing Bombe
OPERATION TURING Mitchel Thomas en Indiana Popovich
maakten een website waar je enigma berichten
ontcijfert (sleutels bijgevoegd) om een
fascinerende geheime operatie in 1938 te
ontdekken in een prachtige vooroorlogse
atmosfeer. Meer info over hoe en waarom op mijn weblog.
The Enigma Machine Een interactief onderzoek naar de
kracht van de Enigma machine door studenten
ingenieurs van Olin College.
Enigma Replica's en Simulaties (opent
in nieuwe tab)
Enigma-E
electronisch bouwpakket
Op deze site stellen Paul Reuvers en Marc Simons
de Do-It-Yourself elektronisch versie van de
Enigma voor. Een bouwpakket met alle nodige
onderdelen. Iedereen die ervaring heeft men een
soldeerbout kan hier aan de slag.
* Virtual 3D Enigma
door Martin Gillow is
een volldige functioneel 3D model van de Enigma
I, M3 en M4 in je brower. De sim heeft een
Tutorial en kan werken in Tutorial Mode. Er zijn
ook simulaties van de Colossus, Lorenz SZ40/42,
Typex, Dragon, Ernie and ICT 1301 Flossie.
Arduino Enigma
Simulator Een project,
gebaseerd op de ATmega168 microcontroller, dat
verschillende Enigma versies nauwkeurig simuleert
met een kleine touch screen interface. Meer info
is beschikbaar op een project weblog.
Enigma simulators
voor RISC OS platform
Hier vind je simulators voor PC's die werken op
het RISC platform. Paul Reuvers van X-Ample
Technology heeft hier ondermeer sims van de M3,
M4, Luftwaffe en G312 Abwehr Enigma's.
Daniel Palloks
Javascript Enigma's
Uitstekende Javascript simulatie van 12
verschillende Enigma versies waaronder de Abwehr
G, de Kriegsmarine M3 en M4 en toevoeging van de
Enigma Uhr. Deze sim toon ook het signaal door de
rotors (gebruik de knop "Show monitor")
Public (E) Enigma Java Enigma simulatie van Aperopia, met
alle gekende variaties van de Enigma machine.
ENIGMA R.D.E full-scale werkende 3D printed Enigma
machine door het Student Project Team van
Hochschule der Medien in Stuttgart.
Jim Oram's Enigma
Replica Als technisch
alleskunner en perfectionist besliste Jim een
paar jaar terug zelf een Enigma te bouwen. Het
liep een beetje uit de hand en het resultaat is
een perfect nagebouwde machine. Enigma
verzamelaars bestellen nu zelfs wisselstukken bij
hem!
Turing en U.S Navy
Bombe Simulator met de
Turing-Welchman en U.S Navy Bombe, Enigma M3, M4
en Checking Machine, door by Magnus Ekhall &
Fredrik Hallenberg.
Dit programma is
een exacte simulatie van de 3-rotor Wehrmacht en
Luftwaffe Enigma, de 3-rotor Kriegsmarine M3, ook wel
Funkschlussel M genoemd, en de beruchte 4-rotor
Kriegsmarine M4 Enigma codeermachine, zoals deze gebruikt
werden tijdens de Tweede Wereldoorlog. U kunt kiezen
tussen de drie versies, de machine openen en rotors
verwisselen, de ringinstelling van de rotors wijzigen en
verbindingen maken op het stekkerbord.